Typologie van woonmilieus

Sun City Huntley, Illinois

Het Ruimtelijk Planbureau onderscheidt in de studie Afgeschermde woondomeinen een zestal typen domeinen in de Nederlandse markt: afgeschermde woonblokken, afgeschermde woonstraten en woonpleinen, afgeschermde recreatieve woonparken, nieuwe hofjes, nieuwe kastelen en nieuwe landgoederen. Deze typologie is niet helemaal bruikbaar voor een indeling van de woondomeinen uit de VS die ik in deze blog aan de orde laat komen. Nog afgezien van de definiëring van de term afscherming. Als ik een koppeling probeer te leggen met de op morfologische structuren gebaseerde typologie uit Afgeschermde woondomeinen, kan ik enkele Amerikaanse voorbeelden onderbrengen onder de noemers afgeschermde recreatieve woonparken en nieuwe landgoederen. De basis waarop de mensen in wijken als Sun City, Celebration of Ave Maria elkaar vinden is echter veel meer op mindset en software gebaseerd dan op de ruimtelijk-functionele context. Een indeling naar kernwaarden en leefstijlgroepen, of naar de mate van zeggenschap in het kader van beheer, biedt in deze een interessantere typologie voor de Amerikaanse voorbeelden.

Soulife Leefstijlen

Een mogelijke typologie op basis van kernwaarden en leefstijlen is het Soulife model (http://www.soulife.nl/), dat zes platforms onderscheidt: stability, opportunity, flexibility, individuality, sustainability en solidarity. Van de twaalf woondomeinen die ik hier beschrijf zijn er drie te typeren vanuit de kernwaarden rond stability (structuur, veiligheid en rust) en twee vanuit opportunity, met waarden als pragmatiek, creativiteit, harmonie en nieuwsgierigheid. Twee domeinen zijn te herkennen in het platform individuality met waarden als onafhankelijkheid, prestige en succes. Twee woondomeinen zijn te typeren vanuit het platform sustainability en waarden als milieu, ruimte en respect en drie woondomeinen tenslotte vallen in de hoek van solidarity en de kernwaarden gemeenschapszin, harmonie en trouw. In dit overzicht van Amerikaanse woondomeinen heb ik vooralsnog geen vertegenwoordiging vanuit het platform flexibility. Dat sluit grotendeels aan bij de bij flexibility passende leefstijlen die vaker dynamisch en hoogstedelijk zijn geïnteresseerd en minder in wonen in woondomeinen.

Stability: The Villages, Ave Maria, Palm Valley

Opportunity: Celebration, Huntley

Flexibility: -

Individuality: Sierra Pointe, Bellalago

Sustainability: Hidden Lake, Saddle Ridge

Solidarity: Sun City, Sun City Center, Providence Point


Een andere voor de Amerikaanse voorbeelden bruikbare typering gaat uit van de mate van zeggenschap door de bewoners. Hier is een driedeling op zijn plaats, variërend van een volledige zeggenschap van bewoners tot een volledige zeggenschap bij een marktpartij. Daar tussenin is dan ruimte voor wisselende coalities tussen bewoners en professionals die er niet wonen. Als ik tenslotte een koppeling leg tussen voornoemde indeling en de typologie op basis van kernwaarden en leefstijlplatforms, valt op dat een grote mate van zeggenschap door bewoners vooral in platforms sustainability en solidarity is georganiseerd. De sterke professionele beheerder laat zich vooral zien in de platforms individuality en stability.