Leisureville

Lake Sumter landing, The Villages, Florida

In de Verenigde Staten leeft het debat over voor- of nadelen van woondomeinen eigenlijk niet. Het fenomeen is tenslotte al veel meer ingeburgerd, en iedereen kent wel mensen in zijn of haar omgeving die in dit soort omgevingen wonen. Een recent kritisch geluid over seniorenstad The Villages is het boek Leisureville van Andrew Blechman. De auteur beschrijft daarin zijn ongeloof wanneer zijn gepensioneerde overburen, de Andersons, plots hun charmante dorp in Massaschusetts verlaten om te verhuizen naar The Villages in Florida. Hij grijpt zijn verbazing aan om zelf ook enkele weken af te reizen naar The Villages en aldaar het reilen en zeilen door te nemen, en vooral ook om de bewoners te bevragen naar hun manier van leven.

Blechman vindt het helemaal niks, maar ontmoet tegelijkertijd vooral aardige mensen met wie hij het heel goed kan vinden. En ondanks het feit dat hij ook na zijn bezoek van mening is dat de Andersons nooit hadden moeten verhuizen, merkt hij op dat “Behind all the gated age-restricted leisure, ersatz architectural nostalgia, and nightly hanky-panky, what I saw in The Villages is a concerted effort by a segment of older Americans to find community – something that in today’s turbulent world can be hard to chance upon, particularly for the elderly. Many Villagers simply don’t care if they live in an autocratic fantasyland founded on a policy of segregation; they just want a place to call home, a geritopia where they can be comfortable among their peers.”

Blechman heeft zekereen punt wanneer hij de organisatie rond The Villages beschrijft en ingaat op het sterk van bovenaf gestuurde karakter ervan. De organisatiestructuur ter plaatse is dusdanig ondoorzichtig dat je als bewoner ondanks de diverse gremia die er bestaan geen enkele mogelijkheid hebt om je werkelijk met het beleid in The Villages te bemoeien. Als het je niet past, verhuis je maar. De ontwikkelaar-beheerder in The Villages lijkt helemaal in control te zijn. Openheid is maar heel beperkt. En de bewoners vinden het allemaal best. Blechman beschrijft één van de weinige criticasters onder de bewoners van het beleid rond openheid en zeggenschap binnen The Villages: “I liked it here immediately, and I still do […] This place is ninety percent great. Not merely good – but great.”

Zo heeft The Villages ook haar eigen, van bovenaf gecontroleerde krant, de Daily Sun. “My former neighbor Betsy Anderson tells me she is impressed with the Daily Sun because it concentrates more on cheerful profiles of fellow Villagers than on hard news. It’s nice to read about all these people’s accomplishments. It’s the sort of thing most newspapers ignore. And the Sun costs only one quarter. The paper back home was twice as expensive.”

Het blijft een vreemd spanningsveld. Aan de ene kant de ontwikkelaar die veel geld verdient aan zijn bewoners en, geen ruimte voor discussie laat. En aan de andere kant de bewoners die het allemaal niet interesseert. Sterker nog, die, wetende dat ze eigenlijk niets in te brengen hebben, met elkaar zoveel mond-op-mond reclame maken voor The Villages dat het woondomein al meer dan vijf jaar de snelst groeiende gebiedsontwikkeling in de VS is. “The boomers are coming down here in droves just like everyone else. This place is growing like hotcakes. If they have a house available, they call you from a waiting list and give you three hours to decide. Pretty soon The Villages is going to be the fifty-first state.”