Naar een totaalconcept: Levittown

Comfort uit de jaren vijftijg

“From the first, Levittown appeared as much a creation of myth as one made of wood and plaster. Levitt understood that to make his community a success, he needed to present it as a new form of ideal American life”. Time Magazine 1950

Woondomeinen bestaan al sinds jaar en dag in de Verenigde Staten. In een moderne variant zijn de eerste ontwikkelingen van juist na de Tweede Wereldoorlog toen Levitt & Sons het initiatief nam om een betaalbare buurt te realiseren voor arbeiders en de lagere middenklasse. Deze eerste woonbuurt, die daadwerkelijk in 1947 van de grond kwam, staat bekend als de eerste echte suburb. Levittown, zoals deze eerste masterplanned community na verloop van tijd is gaan heten, ligt op Long Island in de staat New York, op steenworp afstand van Manhattan en bereikte al in 1951 zijn huidige omvang van zo’n 17.500 huizen.

In de woningnood van na de oorlog was een snelle woningproductie gewenst. De vraag blijkt ook uit de afzet en verhuur. Twee dagen na de eerste aankondiging van het project waren al 1.000 woningen verhuurd. En de vraag bleef groot na deze booming start.

Om sneller en goedkoper te produceren paste Levitt enkele nieuwe technieken toe in zijn productiesysteem in combinatie met een verzorgde logistiek, waarmee in feite de eerste geprefabriceerde woning het licht zag. Dat betekende ook een eerste stap in het bieden van keuze aan de potentiële bewoner. Waar de eerste jaren de productie geheel bestond uit huurwoningen in één type, schakelde Levitt vanaf 1949 over op het koopsegment waarin hij vijf typen aanbood.

Deze grotere woningen kregen ook meteen een mooie naam mee: ranches. Ze hadden nog geen garages, maar speelden met een modern ingerichte keuken al wel helemaal in op het elan van die tijd. “The kitchen was outfitted with a General Electric stove and refrigerator, stainless steel sink and cabinets, the latest Bendix washer, and a York oil burner”. Er bleek een enorme vraag te bestaan naar dit gestandaardiseerde product. Zo groot dat het aankoopproces ook werd gestroomlijnd. In drie minuten kon een koper een huis kiezen en het contract ondertekenen. Centraal in de wijk verrezen voorzieningen als scholen en winkels.

De huizen van toen zijn inmiddels vrijwel alle uitgebreid en aangepast aan de eisen van nu. Maar toen, met de oorlog nog vers in het geheugen, was Levittown een wijk dat de doorsnee Amerikaan de mogelijkheid bood een huis te kopen en te wonen op een manier waar ze enkele jaren eerder niet van hadden kunnen dromen.

De les die Levittown ons leert is dat je op verschillende manieren kunt inspelen op sociaaleconomische ontwikkelingen en dat je een vraag kunt creëren als je de doelgroep snapt.