woensdag 7 september 2011

Verhalen

Lake Sumter Landing, The Villages, Florida

De conceptontwikkelaars van verschillende woondomeinen in de VS haken graag aan bij verhalen, al dan niet authentiek of waarheidsgetrouw. Soms blikken de verhalen terug naar de glorieuze dagen van vroeger, soms ook is er een meer idealistische of futuristische inslag.

The Villages, Hidden Lake, Celebration, Saddle Ridge en Ave Maria lopen voorop in het narratieve. The Villages, als lifestyle voor senioren die zich weer kind willen voelen, domineert de historie van de Verenigde Staten de verhalen, met verwijzingen naar visserij, handel, scheepvaart of de spaans-mexicaanse warmte vanuit het zuiden. Dat is te voelen op de boardwalk met gezonken vissersbootjes langs het recent gegraven meer of in de winkelpuien waar de namen van de huidige uitbaters geschilderd zijn over fictieve namen van vroegere eigenaren van niet meer bestaande ambachten. In een nog geen tien jaar oud pand.

Ook Hidden Lake verwijst naar vroeger, naar de dappere Amerikanen die nieuwe wegen insloegen. Die als eersten een vliegtuigje het luchtruim instuurden. Behalve in de naar vliegtuigpioniers verwijzende straatnamen en de vele hangars met vliegtuigen zie je dat in deze woonwijk ook terug in het vele volwassen groen, in de wijk waar de wegen en huizen min of meer toevallig hun huidige plekken hebben gekregen. Niet gepland, maar met de vrijheidsgraden van vroeger.

Celebration combineert het oude en vertrouwde met een blik op de toekomst waar alles beter en mooier is. In de eerste ideeën was Celebration in de ogen van bedenker Walt Disney het voorbeeld van hoe Amerika er in de toekomst uit zou moeten zien, een stad waar techniek tot in de voegen van de woningen aanwezig zou moeten zijn. Dat is in Celebration zeker gelukt met internet, segways en andere elektrische auto’s, maar dat is nauwelijks nog onderscheidend te noemen. Het verhaal van Celebration is juist het verhaal van waar het niet gelukt is om het futuristische idee ook in de ruimtelijke zin vorm te geven. Daarvoor moeten we de snelweg oversteken, en naar Walt Disney World, waar het Epcot Center, als pretpark aan enkele van de toenmalige architectuurbeelden ruimte geeft.

Saddle Ridge combineert ook het oude verhaal met het nieuwe. In ieder geval in de visie voor dit woondomein waarin nu nog slechts één woning is opgeleverd. Het oude verhaal is het verhaal van cowboys en cowgirls die op hun paarden oog hadden voor de natuur, het landschap en het regionale. Het nieuwe verhaal is dat dat in de huidige tijd ook goed kan, sterker nog, dat dat moet. Saddle Ridge geeft ruimte aan dit verhaal door zich als paardenwoonwijk te branden.

Het aardige is dat het al dan niet authentieke verhalende karakter van de verschillende woondomeinen aanleiding is voor bewoners om ook hun eigen verhalen de ruimte te geven. Dat maakt ze meer betrokken bij hun wijk en hun medebewoners.

Ik zie en spreek in de woondomeinen veel blije en gelukkige bewoners. Kritisch en relativerend als wij Hollanders zijn, vraag ik me natuurlijk af of men wel zo happy is en of het wel om de doorsnee Amerikaan gaat. Wat in ieder geval blijkt, is de meerwaarde door het gezamenlijk beleven van passies, het gezamenlijk gezond willen zijn en het blijven nastreven daarvan, dat vereenzaming minder aan de orde is en dat respect en geloof in culturen en culturele aanhechtingen betekenisvol is. Tenslotte laten de verschillende woondomeinen zien dat betrokkenheid kan leiden tot interessante en boeiende leefgemeenschappen.